Saygıyla ve Minnetle
UNESCO Genel Kurulu uluslararası işbirliği ve barış yolunda çalışmış üstün kişilerin gelecek kuşaklar için örnek olacakları inancıyla, Türkiye Cumhuriyeti kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün doğumunun 100. Yıldönümü olan 1981 yılının tüm UNESCO üyesi ülkeler tarafından kutlanmasını kararlaştırmıştır.
UNESCO 1981 yılında bu kutlamalar çerçevesinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün “Ulusal Mücadele ve Çağdaşlaşma Lideri” olarak evrensel niteliklerini ortaya koymuş, doğrultuda, Atatürk’ün doğumunun 100. yılı bütün dünyada, “1981 Atatürk Yılı” olarak kutlanmıştır.
Bu uygulama, dünyada ilk ve tektir. 27 Kasım 1978 tarihli konu ile ilgili karar tasarısında aynen şunlar yazıyordu:
“UNESCO Genel Konferansı; Uluslararası anlayış işbirliği ve barış yolunda çalışmış üstün kişilerin gelecek kuşaklar için örnek olacakları inancıyla, Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün doğumunun 100. Yıldönümü’nde, 1981 yılında anılmasını kararlaştırmıştır.
UNESCO Genel Konferansı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün doğumunun 100. Yıldönümü’nde, 1981 yılında anılacağını hatırlatarak, UNESCO’nun ilgilendiği tüm alanlarda olağanüstü bir reformcu olduğunu göz önünde tutarak, özellikle sömürgecilik ve emperyalizme karşı en önce açılan savaşların ilk liderlerinden biri olduğunu kabul ederek, dünya ulusları arasında karşılıklı anlayışın, sürekli barışın kurulması için çalışmalarının olağanüstü bir örnek olduğunu ve tüm yaşamı boyunca insanlar arasında hiçbir renk, din ve ırk ayrımını gözetmeden, bir uyum ve işbirliği çağının doğacağına olan inancını anımsatarak, eylemlerini her zaman barış uluslararası anlayış ve insan haklarına saygı yönünden yapmış olan Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün kişiliğini ve eserinin çeşitli yönlerini ortaya çıkarmak üzere, 1980 yılında yapılacak sempozyum hazırlıkları için Türk Hükümeti ile UNESCO’nun işbirliği yapmasına karar verilmiştir.”
Tasarının görüşmelerinin yapıldığı sırada İsveç delegesinin: “Ne yani dünyada bu kadar devlet adamı var hepsinin doğum gününü böyle kutlayacak mıyız?” şeklindeki sözlerine, Rus delegesi söz alıp, toplantı delegelerine aynen aşağıdaki şekilde hitap etmiştir.
”Genç İsveç delegesi arkadaşıma hatırlatmak isterim ki; MUSTAFA KEMAL ATATÜRK öyle dünyadaki herhangi bir lider değildir, bırakın onu bir kez anmayı, onu her problemimizde çare olarak aramalıyız”.
Sonra ne mi olur? Önergenin oylama günü geldiğinde, tasarı metni UNESCO tarihinde ilk ve tek kez görülen bir sonuçla kabul edilir. Hiç karşı oy yok, hiç çekimser oy yok, O tarihte teşkilat üyesi 152 ülke karar metnini oybirliği ile onaylar ve metni imzalarlar.
İsveç delegesi demişti ya “Ne yani dünyada bu kadar devlet adamı var hepsinin doğum gününü böyle kutlayacak mıyız?”diye! Yine o İsveç delegesi kararın alındığı o toplantıda mikrofona gelir ve aynen şunları söyler;
”Ben Atatürk’ü inceledim ve ancak anlayabildim. Bütün ülkelerden özür diliyor ilk imzayı ben atıyorum”
UNESCO, 1981 Yılının Atatürk’ün Doğumunun Yüzüncü Yılı olarak ilan edilmesinin gerekçesini şöyle açıklamıştır:
Atatürk uluslararası anlayış, işbirliği ve barış yolunda çaba göstermiş üstün kişi, UNESCO’nun yetki alanlarında yenilikler gerçekleştirmiş bir inkılapçı, sömürgecilik ve yayılmacılığa karşı savaşan ilk önderlerden biri, insan haklarına saygılı, insanları ortak anlayışa ve devletleri dünya barışına teşvik eden, bütün yaşamı boyunca insanlar arasında renk, din, ırk ayırımı gözetmeyen, eşi olmayan devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusudur.
Türkiye Cumhuriyetinin Kurucusu ve ölümsüz lideri Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ü saygıyla, sevgiyle, özlemle ve şükranla anıyoruz. Ruhu şad olsun.
Kaynak: https://www.unesco.org.tr/Home/AnnouncementDetail/162
http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/hgdmakale/2013-1/34.pdf
http://web.itu.edu.tr/~altilar/Ataturk/Unesco_res.html
http://www.columbia.edu/~sss31/Turkiye/ata/hayati.html