Kullanici Deneyimi Nedir? Nasil Tasarlanir?
Son zamanlarda sıkça duyduğumuz, herkesin konuştuğu bir konu olan kullanıcı deneyimi (user experience kısaca ux) nedir, hangi alanları ilgilendirir, nasıl tasarlanır, kullanıcı deneyimi tasarımcısı olmak için neler gerekmektedir detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
User Experience (UX) sıklıkla User Interface (UI) kavramı ile karıştırılmaktadır. Fakat Kullanıcı Arayüzü (UI), bir uygulamanın grafik düzenidir. Kullanıcıların tıkladığı düğmeler, okudukları metin, resimler, kaydırıcılar vs. gibi kısaca kullanıcının uygulamada etkileşime girdiği tüm ögeleri içerir. Bu ekran düzeni, geçişler, arayüz animasyonları ve her bir mikro etkileşimi içerir. Kullanıcı deneyiminin tam bir tanımı olmasa da kısaca tanımı “Müşterinin ürünle olan etkileşiminde kullanımı kolaylaştırarak müşterilerin sadakatini ve memnuniyetini arttırmaktır.” Kullanıcı deneyimi tasarımı sürecinde farklı disiplinlerden bir sürü öge kullanılır. Bu deneyim tasarımı sadece dijital olan ürünlerde değil, fiziki işletmeler için de kullanılabilir.
“Kullanıcı deneyimi, son kullanıcının şirket, hizmet ve ürünleri ile etkileşiminin tüm yönlerini kapsar.” – Don Norman, Bilişsel Bilim İnsanı ve Kullanıcı Deneyimi Mimarı
Kullanıcı deneyimi tasarımcıları, “Neden, Nedir, Nasıl?” sorularını sorarak, cevaplayarak ürün gelişimine katkıda bulunurlar. Kullanıcı deneyimi tasarımcısı soruları sormaya “Neden” sorusundan başlar, sonrasında “Nedir” ve en sonda da “Nasıl” sorusunu sorar ve cevap aramaya tasarımını geliştirmeye başlar. Neden sorusuyla kullanıcıların bir ürünü benimseme konusundaki motivasyonlarını araştırırlar. Nedir sorusuyla ise insanların bir ürünle ne yapabileceğini, ürünün işlevselliği hakkında bilgi sahibi olmaya çalışırlar. Nasıl sorusu ise tasarımın fonksiyonlarının estetik ve erişilebilirlik açısından nasıl yapıldığına dair cevapları aramaya yardımcı olur. Kullanıcının ürünle etkileşime girdiği her alandaki deneyimini tasarlamaya ve sorunlarını çözmeye çalışırlar.
Kullanıcı Deneyimi Tasarımcısı (UX Designer) Nasıl Olunur?
Kullanıcı deneyiminin ne olduğunu inceledik peki UX Designer yani tasarımcısı nasıl olunur? Neler yapmak gerekmektedir? Görüldüğü gibi, UX tasarımı son derece çok yönlü bir alandır. UX’te çalışmak, kullanıcı merkezli tasarım tutkusu ile birleştiğinde çok çeşitli bir beceri seti gerektirir. UX’te bir kariyer çok yönlü olabilir.
Bu alanda bir kariyere sahip olmak için var olan standart bir arka plan veya yol yoktur. Bununla birlikte, en iyi UX tasarımcıları tipik olarak aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli nitelikleri ve özellikleri paylaşır:
- Hem yaratıcı hem de analitik düşünme yeteneği,
- Empati için güçlü bir yetenek ve kullanıcı-ilk zihniyeti anlama,
- Teknolojiye ilgi ve insanların onunla nasıl etkileşime girdiğini analiz edebilme,
- Güçlü problem çözme becerileri,
- Güçlü iletişim becerileri ve iş birliği yapma yeteneği
En Önemli Kullanıcı Deneyimi Tasarım (UX Design) Becerileri Nelerdir?
UX tasarımcıları hayatın her kesiminden gelmektedirler ve sizin de bu alana girmek için mutlaka bir üniversite diplomasına ihtiyacınız yok. İşverenler, tasarım becerileri, iş zekâsı ve sosyal becerilerin bir karışımını aramaya meyillidir. UX tasarımcısı iş tanımlarında sıkça göreceğiniz bazı gereksinimler şunlardır:
- Kullanıcı hikayeleri, şahıslar, site haritaları, prototipler ve storyboard’lar oluşturmada yeterlilik,
- Kullanıcı testlerini, anketleri ve resmi değerlendirmeleri planlayıp yürütebilme,
- Çalışmanızı, kullanıcı test verilerine ve kalitatif geri bildirime dayalı olarak yineleyebilme,
- Etkileşim tasarım ilkelerini ve bilgi mimarisini anlama,
- Amaçları ve verileri dijital deneyimlere çevirme becerisi,
- İşletme ölçütlerini ve tasarımlarınızın performansa nasıl katkıda bulunduğunu anlama,
- Güçlü iletişim ve sunum becerileri; tasarım kararlarınızı müşterileri ve paydaşları ile birlikte ifade etme ve tartışma yeteneği,
- Esneklik ve uyarlanabilirlik.
Tabi ki temel olarak arzulanan şey, şirkete ve rolün niteliğine bağlı olarak değişecektir.
Tasarım Yönetimi Enstitüsü (Design Management Institute) tarafından yürütülen bir çalışmaya göre, tasarım odaklı şirketler S&P 500’de (Standard and Poor’s) sürekli olarak 10 yıllık bir süre içerisinde (2004 – 2014) %219’dan daha iyi performans göstermişlerdir[1]. Ayrıca, Adobe tarafından yapılan bir diğer çalışmada, iş dünyasında tasarım odaklı düşüncenin yüksek olduğu şirketlerde ölçülebilir bir rekabet avantajı yarattığı sonucu karşımıza çıkmıştır. Tasarım odaklı şirketlerde %41 daha yüksek pazar payı, %50 daha fazla sadık müşteriler ve genel olarak %46 daha fazla rekabet avantajına sahip olduğu bildirilmiştir.
Sonuç olarak, UX tasarımı asla bitmeyen bir süreçtir, bu tasarımlar sürekli bir yenileme işlemidir. Bir UX tasarımcısının çalışması ürünün son sürümüyle bitmez, UX tasarımcıları gelecekteki güncellemeleri yönlendiren şeyleri öğrenmeye devam ederler. Olabilecek en iyi ürünle piyasaya çıkmaya çalışırlar ve her zaman öğrenmek ve büyümek için hazırdırlar.
[1]http://www.startupnedir.com/kullanici-deneyimi-nedir-nasil-tasarlanir/
Bu yazıda, kullanıcı deneyimi tasarımının temellerini, bu alana yönelmek isteyenler için iş verenlerin aradıkları özellikleri, UX tasarımcısı olmanız için gerekli temel özellikleri ve iyi bir kullanıcı deneyimi tasarımının firmaya olacak olan katkısını beraber inceledik. Bu alandaki fikirlerinizi, deneyimlerinizi ya da yorumlarınızı bizimle paylaşabilirsiniz.
*Bu yazı startupnedir.com sitesinde yayınlanmıştır.
[1]https://www.elf.agency/news/2017/4/23/design-driven-companies-outperform-the-sp-by-219-over-10-years
About The Author
References
| ↑1 | http://www.startupnedir.com/kullanici-deneyimi-nedir-nasil-tasarlanir/ |
|---|
